27 Νοεμβρίου 2012

Κυκλοφόρησε το 14ο τεύχος της ΝΕΑΣ ΕΥΘΥΝΗΣ

Με μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη του Στέλιου Ράμφου με τίτλο «Να στερηθούμε τη νοσταλγία που μας θρέφει» ανοίγει το 14ο τεύχος της Νέας Ευθύνης, συζήτηση που ξεκινώντας από την κρίση φτάνει ως την παγκοσμιοποίηση, τη λογοτεχνία, την Εκκλησία και την παιδεία. Ο Χριστόφορος Λιοντάκηςεξετάζει τη σχέση του Ελύτη με τον Ρεμπώ («Η μεγάλη συνάντηση»), ο Γιάννης Τζαβάρας ασχολείται μ’ ένα άγνωστο βιβλίο του Χάιντεγγερ, τις ΕισφορέςΟι Εισφορές του Χάιντεγγερ και το συμβάν της ιδιοποίησης»), ενώ η Αγγελική Καραθανάση βλέπει με πρωτότυπο,κινηματογραφικό τρόπο ένα διήγημα του Παπαδιαμάντη («Αλέξ. Παπαδιαμάντη “Ωχ βασανάκια”. Απόπειρα κινηματογραφικής προσέγγισης»). Με αφορμή τα 90 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή φιλοξενούμε ένα άτυπο αφιέρωμα στη μαύρη αυτή σελίδα του ελληνισμού: ο σκηνοθέτης Νίκος Κούνδουρος περιγράφει με ζωντάνια πώς γυρίστηκε η ταινία του 19221922: Οι περιπέτειες μιας ταινίας για τον ξερριζωμό του μικρασιατικού ελληνισμού») κι ακολουθούν διηγήματα της Λητώς Σεϊζάνη Το κουτί με τα κουμπιά») και του Φοίβου Ι. ΠιομπίνουΗ φωτογραφία»). Σε μια άλλη τραγωδία, αυτήν του κυπριακού ελληνισμού, βασίζεται το διήγημα του Λεύκιου Ζαφειρίου «Ο θάνατος ενός παιδιού», ενώ στα πεζά κείμενα του τεύχους περιλαμβάνονται δύο ακόμα μικρά, συναφή αφηγήματα του Χουάν Χοσέ Μιγιάς («Το κινητό», μετάφραση: Δημήτρης Αγγελής). Πλούσια και η ποιητική ύλη του περιοδικού, περιλαμβάνει ένα απολύτως επίκαιρο ποίημα του Χάιμε Χιλ ντε Μπιέδμα, γραμμένο το 1959 («Θλιβερή νύχτα του Οκτωβρίου, 1959», μετάφραση: Βιρχίνια Λόπεθ Ρέθιο), ποιήματα των Αντώνη Κάλφα, Κώστα Θ. Ριζάκη, Γιάννη Δ. Στεφανάκι, Αναστασίας Κόκκινου και δύο νεότερων ποιητών που αξίζει να προσεχτούν: του Αλέξανδρου Μηλιά και του Νικόλα Ευαντινού.
 
 Στις μόνιμες στήλες των «Προσανατολισμών», ο Μαριάνος Δ. Καράσης γράφει για τον Γεώργιο Γεμιστό-Πλήθωνα και τις αντιλήψεις του περί δικαιοσύνης, ο Διονύσης Κ. Μαγκλιβέρας αναφέρεται στην «κοινωνική αγωγή ως λειτουργία της δημοκρατίας», ο Αντώνης Μακρυδημήτρης μελετά το θέμα των εκτροπών στη δημοκρατία («Βοναπαρτισμός ή Δημοκρατία;»), ενώ ο Κώστας Χατζηαντωνίου θέτει το επιτακτικό δίλημμα «Κομματικό κράτος ή Δημοκρατία;». Ο Γιάννης Β. Κωβαίοςστη στήλη του «Εύγλωττα» μας υπενθυμίζει τους κανόνες του πολυτονικού. Κριτική βιβλίου γράφουν οι Ηλίας Κεφάλας, Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλος και Άγγελος Μουζακίτης, κριτική τέχνης ασκεί ο Νίκος Αλ. Μηλιώνης (για τον Αλέξη Βερούκα), κριτική θεάτρου η Έλενα Σταγκουράκη (για τους αριστοφανικούς Όρνιθες του ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης), με τον κινηματογράφο του Φίλιππου Τσίτου ασχολείται ο Αχιλλέας Ντελλής. Ακολουθούν κείμενα των Γιώργου Βαρθαλίτη Η φυσικότητα»), Γιώργου Μπλάνα Η σκληρή αλήθεια της ποίησης»), Δημήτρη Τσινικόπουλου Λογοτεχνία και πορνογραφία»), Κώστα Βραχνού Απαισιοδοξία ή δυσάρεστος ρεαλισμός»), Γιώργου Βέη Η αναγέννηση των προσώπων: δυνατότητες κι εφαρμογές»), Νατάσας Κεσμέτη Θρόοι»), Κώστα Κουτσουρέλη Το πλατωνικό σπήλαιο του Στέλιου Ράμφου») και Ελένης Λαδιά Μερικές σκέψεις για τη φιλοσοφία του Βίτγκενσταιν»). Ο Κώστας Ασημακόπουλοςθυμάται τον Ιρλανδό θεατρικό συγγραφέα Χιου Λέοναρντ, ενώ με αφορμή τα Χριστούγεννα ο Ευστάθιος Γιαννής παρουσιάζει απόσπασμα μιας άγνωστης ομιλίας του Ζαν Πωλ Σαρτρ Αυτός ο θεός είναι παιδί μου») για τη γέννηση του Χριστού σε στρατόπεδο αιχμαλώτων το 1940. Στις «Απώλειες» ο Ιωσήφ Βιβιλάκης γράφει για τον σπουδαίο θεατράνθρωπο Αλέξη Σολομό, η Ανθούλα Δανιήλ για τον ποιητή Νίκο Γρηγοριάδη και ο Γιώργος Γκέλμπεσης για τη φιλόλογο Γεωργία Μάνιου.
 
Τα σχέδια που κοσμούν το τεύχος είναι
του Γιάννη Δ. Στεφανάκι.

1 Νοεμβρίου 2012

ΣΤΕΛΙΟΣ ΡΑΜΦΟΣ: Δανειζόμαστε μέσα...

 

ΣΤΕΛΙΟΣ ΡΑΜΦΟΣ:
«Να στερηθούμε τη νοσταλγία που μας θρέφει»
 
(...) Το κρίσιμο πρόβλημα, κατά τη δική μου αντίληψη, είναι ότι το εγχείρημα που ονομάζουμε «συμπολιτισμό», αυτό που οι ξένοι λένε acculturation (δηλαδή πώς μια κουλτούρα παίρνει τα πιο ενεργά στον ιστορικό χρόνο στοιχεία της και μέσα απ’ αυτά διασταυρώνεται με έναν πιο προηγμένο πολιτισμό), αυτό το συχνό φαινόμενο για τη σύγχρονη οικουμένη εδώ αποτυγχάνει επί μονίμου βάσεως, διότι το επιχειρούμε με δάνεια μέσων και όχι πρόσληψη αρχών. (…)
 
Δεν είναι βέβαιο ότι ο Έλληνας μπορεί να λειτουργήσει με τον τρόπο που λειτουργεί ο Δανός ή ο Ολλανδός, αλλά η σύνθεση θα αρχίσει από τη στιγμή που θα αρχίσει να μας απασχολεί η λογική των πραγμάτων και όχι ένα πάρε-δώσε μ’ αυτά χωρίς καμιά εσωτερική προέκταση. Αυτό θα μας επιτρέψει να βγούμε από μια ατροφική ατομικότητα, η οποία είναι το μεγάλο ανθρωπολογικό μας πρόβλημα. Ζούμε σε εποχές και κοινωνίες που απαιτούν πρωτοβουλίες και ενέργειες, ενώ εμείς διαπλάθουμε έναν αδύναμο άνθρωπο. Εάν όμως αυτός βρεθεί σε θεσμικά πλαίσια ανεπτυγμένων κοινωνιών, ελευθερώνει τον μπλοκαρισμένο δυναμισμό του. (...)
 
(Προδημοσίευση από συνέντευξη στη ΝΕΑ ΕΥΘΥΝΗ, τχ. 14, Νοε.-Δεκ. 2012)